Terug naar het overzicht

15 november 2022

Smart City vraagt om ‘smart asset platform’ voor beheer

Stadswerk Magazine november 2022: Nieuwste generatie software helpt beheerder bij opgaven nú en in de toekomst

De wereld van de openbare ruimte verandert, dat stelt andere eisen aan de rol van de beheerder. De beheerder heeft andere instrumenten nodig voor het beheer van zijn assets in de leefomgeving. Stadswerk Magazine ging over slimme steden en dorpen, de impact en opgaven en de rol van de beheerder. Marc de Jong schreef daarom een artikel over de ontwikkeling van GBI World; de nieuwste generatie smart asset software.

Datagedreven beheer

De beheerder is verantwoordelijk voor in stand houden van die openbare ruimte: wegen, groen, straatverlichting, bruggen, riolering enzovoorts. Daar gaat veel geld in om. Landelijk gaat zo’n 10% van de gemeentebegroting naar de buitenruimte. En is een fors areaal aan ‘objecten’ (in data-terminologie) met allemaal verschillende gegevens. Zie daar het belang van goede software om al die gegevens vast te leggen, actueel te houden, planningen te maken en inzichten te bieden.

Berto Smit, manager afval & reiniging, beheer accommodaties & openbare ruimte in Dronten: ‘Actuele, betrouwbare en complete data vormen het fundament van beheer. Voor een datagedreven aanpak en grip op alle processen in de openbare ruimte heb je professionele instrumenten nodig.’

Berto is daarom bestuursadviseur bij de GVAG, een gebruikersvereniging van beheersoftware: ‘Met zo’n beheersysteem bepaal je het optimale moment van ingrijpen. En dat merk je als burger. Want slim afstemmen bepaalt of jouw straat één keer opengebroken wordt, of dat je verschillende keren te maken krijgt met overlast.’

Veranderende wereld van beheer

De wereld van de beheerder verandert echter in een hoog tempo. Van instandhouden naar ontwikkelen. Van vervanging van verouderde assets, energietransitie, verduurzaming en circulariteit, en vergroening, tot woningbouw en verdichting van de stad. Berto beaamt: ‘De meerjarenprogrammering wordt steeds integraler. De Omgevingswet vraagt om bredere afweging van waarden in de leefomgeving, koppeling tussen fysiek en sociaal domein, met hogere eisen aan participatie.’

De beheerder zit in de ideale positie voor een sleutelrol in deze transities. Want vrijwel alle grote maatschappelijke opgaven moeten plaatsvinden in de bestaande openbare ruimte, waar de beheerder verantwoordelijk voor is, een groot areaal assets onder zijn hoede heeft, maatregelen in gang zet, budget beschikbaar heeft én gewend is om langjarig vooruit te plannen.

De transities vergen echter een andere rol van beheer: proactief, toekomstgericht, waardegestuurd en meebewegend op de ritmes van de stad. ‘Next Beheer’ noemen ze dat in Rotterdam; beheer dat anticipeert op toekomstige ontwikkelingen en transities. Beheer ontwikkelt zich en dat vergt nieuwe instrumenten die deze processen ondersteunen. Niet voor niets werken we met de Leerstoel Managing Public Space ook aan de wetenschappelijke basis voor ons vakgebied.

Smart city verandert de wereld van ICT, data en software

Ook de werelden van ICT, data en software veranderen. We zijn altijd online en met één klik heb ik met mijn smartphone toegang tot mijn social media apps, foto’s en bestanden. Altijd en overal. Dat wil ik als beheerder ook: thuis, op de gemeentewerf of in het veld toegang tot de gegevens van mijn assets. Informatiemanagers willen een SaaS oplossing: ‘software as a service’. Waarom? Dan hoeven ze niet langer op elke computer hun software te installeren, maar loggen de gebruikers via hun webbrowser in op de cloud. De software is altijd actueel en hosting, toegang en beveiliging van de data zijn geborgd. Dat scheelt de ICT afdeling veel tijd en geld.

In mijn dagelijkse werk zie ik dat de smart city een steeds uitdijende stroom aan data oplevert. Via sensoren komt er een continue stroom aan data van openbare verlichting, vulgraad of storingen van containers, aslast van bruggen. We inspecteren met drones de schade aan bruggen, we gebruiken beeldherkenning voor inspecties van wegen of om zwerfafval te registeren. De whizzkids in het team bouwen algoritmen om het benodigde onderhoud te voorspellen op basis van (open) data.

Naar slimmere standaarden voor beheer

Hoe benut je die groeiende stroom aan data, zonder dat je verzuipt in de gegevens? Het gebruik van standaarden is dan onmisbaar. Om fouten te voorkomen en onderling dezelfde taal te spreken. Een goed voorbeeld is de uitwisseling in de stedelijk waterketen: tussen beheerafdeling, inspectiebedrijf, ontwerpers en waterschap, om te zorgen dat het rioolstelsel goed functioneert. Voor droge voeten, ook bij heftige buien.

Ons vakgebied van beheer openbare ruimte kent een bont stelsel van standaarden. Maar die standaarden zijn ook gefragmenteerd en sluiten niet goed op elkaar aan. Er gaat veel informatie verloren gedurende de levensloop van een object: van schetsontwerp, naar bouwtekening, daadwerkelijke realisatie, overdracht naar beheer, tot hergebruik bij einde levensduur. De helft, of meer, van de informatie gaat onderweg verloren en moet opnieuw ingewonnen worden. Zonde van het dubbele werk en kosten. Daarom wordt er nagedacht over een uniforme uitwisselstandaard BORius (beheer openbare ruimte informatie uitwisselstandaard) en een centrale objectenregistratie waarin alle informatie gedurende de gehele levensduur van een object vastgelegd kan worden. Hoe dat er precies moet uit zien? Dat is nog volop onderwerp van gesprek. Gezamenlijk bouwen we dan aan een brede standaard voor écht integraal werken aan en uitwisselen van gegevens over objecten (assets) in de openbare ruimte.

Slimme software, smart asset platform

‘Ga er maar aan staan,’ dachten we bij Antea Group. ‘Dit betekent dat de technieken en oplossingen van vandaag in de toekomst niet meer voldoen!’ Daarom besloten we tot een radicale stap: we ontwikkelden een gloednieuw beheersysteem.

Een modulair platform; GBI World, dat aansluit op de overheidsprincipes van ‘common ground’. Dat betekent onder andere open source software, waarmee gebruikers minder afhankelijk zijn van één leverancier;
Modulair; om zo verschillende gespecialiseerde applicaties samen te laten werken in de keten van de leefomgeving;
Open en transparant; waarbij de data op één plek opgeslagen wordt en via API’s (zeg maar veilige stekker-stopcontactverbindingen) wordt uitgewisseld. Zodat je altijd beschikt over actuele gegevens en niet telkens een kopie hoeft te maken, die meteen verouderd is;
Beveiligd en geautoriseerd; zodat de eigenaar van de data bepaalt wie recht op toegang heeft;
Transparant en verbonden; zodat data kunt uitwisselen in de keten, met andere applicaties en gedurende de levensduur van het object;
Gebaseerd op standaarden; zodat samenwerken gemakkelijker wordt;
En niet te vergeten, volledig in de cloud; een SaaS oplossing, zodat je altijd de juiste versie van de software hebt. Geen updates en installaties meer en altijd voldoen aan de eisen van security en informatieveiligheid;
Als gebruiker heb je het gemak van overal via één portal toegang tot jouw data en applicaties.

Een van de grote voordelen voor mij van dit smart asset platform is dat software én data beter aansluiten bij mijn informatiebehoefte als gebruiker. Dashboards maken de complexe gegevens uit de database toegankelijk en inzichtelijk. Op zo’n manier dat ook managers en beleidsmakers er hun voordeel mee kunnen doen.

En de open opzet maakt het veel eenvoudiger om beheerdata te delen met collega afdelingen, zoals ruimtelijke ontwikkeling of vergunning en handhaving, met burgers of andere belanghebbenden. Bijvoorbeeld een kaart met waardevolle bomen, strooiroutes, of resultaten van beeldkwaliteitsmetingen.

Dat zet beheer op de kaart, letterlijk, voor meer rendement uit jouw beheerdata.

Markt in beweging: update naar GBI World

Berto Smit, bestuursadviseur bij de GVAG

Berto Smit: ‘Eerlijk is eerlijk, het was een flinke opgave. Ook leden van onze gebruikersvereniging stonden daar wat kritisch in. Was het nodig om zo’n stap te maken? Immers de bestaande software functioneerde naar behoren. Maar wij zagen ook de ontwikkelingen op ons af komen. Inmiddels zien we dat het smart asset platform GBI World bij steeds meer gemeenten operationeel is en de beloften waarmaakt. We zien ook veel potentie om meer gebruik te maken van beheerdata. Om met die data het belang van de openbare ruimte ook bij onze gemeentebestuurders beter onder de aandacht te brengen. Dat vergt andere tools dan de traditionele beheersystemen. Als gebruikersvereniging willen we daar een bijdrage aan leveren. Voor een aantrekkelijke leefomgeving, nu en in de toekomst.’

Download hier een pdf van het artikel dat verscheen in Stadswerk Magazine no 9. Of neem direct contact op met de auteur; Marc de Jong.

Meer nieuws van GBIbeheersysteem

15 november 2022

Smart City vraagt om ‘smart asset platform’ voor beheer

Nieuwste generatie software helpt beheerder bij opgaven in de toekomst. De wereld van de openbare ruimte verandert, dat stelt andere eisen aan de rol van de beheerder. De beheerder heeft andere instrumenten nodig voor het beheer van zijn assets in de leefomgeving. Stadswerk Magazine no. 9 ging over smart cities, de impact daarvan, de opgaven voor de toekomst en de rol van de beheerder. Marc de Jong schreef daarom een artikel over de ontwikkeling van GBI World; de nieuwste generatie smart asset software.

17 juni 2022

‘Dit platform geeft ons veel meer grip op onze beheeropgave”

Met GBI World zet Borne een enorme stap in professionalisering van de beheerafdeling: ‘Dit platform voor meer grip op onze plannen. Zeker met de grotere en complexere vragen op ons afkomen. ’

19 april 2022

‘De performance springt absoluut in het oog’

Pieter de Koning (unitleider groen) en Richard Schoo (informatiemanager) van gemeente Vlaardingen over de update naar GBI World: ‘Met GBI World hebben we een fundament voor de toekomst gelegd.’